U okviru drugog dana međunarodne naučne Konferencije u JZU Bolnica “Sveti Vračevi” juče je ozvaničen početak rada Centra za vještačku inteligenciju. Bijeljinska bolnica time je postala prva javna zdravstvena ustanova u Republici Srpskoj koja je uvela vještačku inteligenciju u svoj rad.
Radi se o uvođenju novog softvera u radiologiji koji omogućava značajno poboljšanje procesa dijagnostike, kvantitativnu analizu i obogaćivanje medicinskih podataka, što može biti dragocjeno za istraživanje i razvoj novih dijagnostičkih algoritama ili terapijskih strategija.
-Dodatni program, koji je bijeljinska bolnica uvela u radiološkoj dijagnostici omogućava dodatne analize, čime se gubi individualna, različita interpretacija. Sa tehnologijom koja se sada primjenjuje uvijek će se jednako izmjeriti, recimo, to rastojanje u kostima i zglobovima i postaje objektivizirani pristup dijagnostici. To je veliki korak i treba ga podržati i to treba da bude uzor za sve one koji su spremni da se uhvate u izazove, rizike i da pomognu da ono što je osnovno u vještačkoj inteligenciji da doprinese napretku medicine, odnosno zdravlja krajnjih korisnika zdravstvenih usluga. Takođe, da pojeftini cijenu koštanja zdravstva i da doprinese daljem razvoju sistema. To je i poenta vještačke inteligencije, da se sa novim podacima sistem dalje razvija. Veoma sam zahvalan prof. dr Zlatku Maksimoviću i ostalim organizatorima na pozivu da prisustvujem Konferenciji o vještačkoj inteligenciji i da time dam svoj doprinos ovom revolucionarnom procesu, naveo je prof. dr Milorad Todorović, hirurg, vlasnik i osnivač prve Panafricare klinike, Sejšeli.
On je naučni skup u Bijeljini ocjenio kao revolucionarni događaj prije svega po svojoj jedinstvenosti, multidisciplinarnom pristupu i broju učesnika koji je okupio iz različitih krajeva.
Prof. dr Paola Savona sa Pravnog fakulteta Univerziteta u Palermu, Italija, naglasila je da je veoma važno uspostaviti pravni aspekt primjene vještačke inteligencije u medicini.
- Važno je pomenuti interdisciplinarnost ovog događaja, gdje s jedne strane imamo medicinsko osoblje koje zna koliko je važna vještačka inteligencija ovog softvera i IT stručnjake s druge strane koji će da rade na unapređenju istog. Takođe je važno da imamo i pravna lica koji će da znaju legalne aspekte upotrebe vještačke inteligencije u cilju sprečavanja zloupotrebe ili bilo kog tipa diskriminacije. Dakle, regulacije su nam potrebne kako bi ustanovili na koji način čovjek može da uspostavi kontrolu nad vještačkom inteligencijom, istakla je prof. dr Savona.
Prim. dr Milan Latinović, pomoćnik ministra zdravlja i socijane zaštite u Vladi Republike Srpske rekao je da je digitalizacija i vještačka inteligencija nova tehnologija koja se dešava u cijelom društvu pa i u zdravstvenim sistemima.
- Posebno mi je drago što smo mi iz Republike Srpske imali priliku da predstavimo procese koji se dešavaju u našim zdravstvenim ustanovama. U proteklom periodu Vlada Republike Srpske je zdravstvenim ustanovama nabavila najsavremeniju medicinsku opremu sa određenim softverima koji koriste vještačku inteligenciju u svom radu. Bijeljinska bolnica je stavila krunu na ovaj proces i dijagnostičku opremu nadogradila sa još jednim naprednijim sistemom, koji će omogućiti da radiolozi kvalitetnije i bolje rade. Ne treba da imamo strah od primjene određenih softvera i sadržaja, jer oni poboljšavaju rad naših medicinskih radnika a zdravstveni radnici ostaju i dalje najvažniji kada je u pitanju zdravlje i rad sa pacijentima, poručio je prim. dr Latinović.
Prof. dr Zlatko Maksimović je kao predsjednik Organizacionog odbora naučne Konferencije izrazio zadovoljstvo strukturom predavača i brojem učesnika.
- Jedan od bitnih zaključaka ove Konferencije jeste da vještačku inteligenciju koja je već došla treba nadzirati, i onoliko koliko je moguće kontrolisati. To i jeste bio moj motiv. Ukoliko mi ne kontrolišemo vještačku inteligenciju, ona će kontrolisati nas. Znam osudu javnosti za vještačku inteligenciju, za kritike koje će biti u narednim danima i mjesecima, ali isto tako znam da će i druge zdravstvene ustanove u nekim narednim mjesecima i godinama imati vještačku inteligenciju, ne samo u zdravstvu već i u drugim oblastima jer ona je realnost, nešto što se ne može izbjeći, ali se mora kontrolisati, istakao je direktor bijeljinske bolnice.
Softver koji je Bolnica u Bijeljini nabavila od kompanije za medicinske uređaje Braincon technologies iz Beča se može stalno unapređivati i učiti iz novih podataka. To znači da će vremenom postajati sve precizniji i efikasniji u svojim analizama, istakli su danas stručnjaci iz ove oblasti.
Podsjećamo, dvodnevna međunarodna naučno-praktična Konferencija pod nazivom „BUDUĆNOST vs. SADAŠNJOST U MEDICINI, DIGITALIZACIJA – VJEŠTAČKA INTELIGENCIJA“ koja je okupila više od 130 učesnika iz Republike Srpske, BiH, Srbije, Crne Gore, Hrvatske, Velike Britanije, Austrije, Italije, SAD, Ruske federacije i Sejšela održana je u organizaciji Fondacije za kulturu kvaliteta i izvrsnost (FQCE) iz Beograda, Braincon technologies iz Beča i JZU Bolnica „Sveti Vračevi“ iz Bijeljine, a pod pokroviteljstvom Vlade Republike Srpske, Ministarstva zdravlja i socijalne zaštite. Na Konferenciji su učestvovali predstavnici nauke, zdravstvenih ustanova i organa upravljanja zdravstvenim sistemima, te stručnjaci iz ove oblasti iz više od 50 različitih institucija.
ZAKLJUČCI SA MEĐUNARODNE KONFERENCIJE BUDUĆNOST vs. SADAŠNJOST U MEDICINI, DIGITALIZACIJA – VJEŠTAČKA INTELIGENCIJA
1. Rješenje izazova kao što su privatnost, bezbjednost podataka i sigurnost, etičke dileme itd. moraju biti rješeni u skladu sa zakonskim regulativama gdje ih ima, a gdje ih nema sa najboljom iskustvenom praksom, kao i integracioni procesi u sistemu. To se postiže sa PPP dokumentima tokom pripreme i izvođenja projekta.
2. Obezbjeđivanje finansijskih sredstava kako za uspostavljanje tako i za funkcionisanje sistema kroz konsenzus sa stranama koje će plaćati usluge: država, osiguranja, bolesnici… a sve za održivost razvoja.
3. Priprema zaposlenih kroz edukaciju razmatrajući ljudski faktor kao najvažniji.
4. Izvođenje tehničke IT infrastrukture koja zahtjeva mreže, hardware i software.
5. Prepoznavanje centra za dalji razvoj AI u medicini, za uspostavljanje mreže i nadzor/koordinaciju i kontrolu daljeg razvoja sistema.